“Thời đại tôi đang sống
Trẻ con học chữ cái không bắt đầu bằng chữ a
Tiếng gọi đầu tiên không phải là bà
và trên vai đã chất chồng khoản nợ”
(thơ Nguyễn Thị Thanh Yến)
Mấy năm trước, sách học vần lớp 1 đưa chữ e vào bài 1 cho trẻ con học, thế là mạng xã hội nổi cơn “thịnh nộ”, ném đá rào rào. Rất nhiều người trong đó có cả các GS. TS, Luật sư, Giảng viên đại học v.v… công kích: Tại sao không đưa chữ A học trước, rồi phải học theo thứ tự a,b,c…
Lịch sử quá trình dạy - học quốc ngữ của trẻ con thì lại chưa bao giờ học chữa A trước tiên cả. Các nhà biên soạn sách học vần đưa các từ dễ viết, dễ phát âm học trước như: chữ I,T, hoặc các chữ C,O rồi học các dầu Huyền, Sắc… Cách học vần những bài đầu thường là: I, t, tờ I ti (cu tí) hay c, o, cờ o co (kéo co) v.v… Thế mới có các câu vè: I, tờ sờ đít.
Đó là bàn về sách học vần chính thống, còn các lớp học kiều “bình dân học vụ”, hay học xóa nạn mù chữ người nọ dậy người kia… thứ tự dạy, học thường không bài bản.
Chữa A không được ưu tiên học trước do chữ này khó viết, trẻ con cầm bút chì chưa nổi, sao viết được chữ A.
Quay lại câu thơ hay của nữ nhà thơ xinh đẹp N.T.T. Yến: “Trẻ con học chữ cái không bắt đầu bằng chữ a”, chúng ta tâm đắc với ý tứ của câu thơ, đó là: một nền giáo dục nói chung và tiểu học nói riêng còn quá bất cập. Còn nghĩa đen thì chưa chuẩn xác. (bình thêm: “Tiếng gọi đầu tiên không phải là bà” - mà phải là: "Yêu biết mấy, nghe con tập nói /Tiếng đầu lòng con gọi Stalin!"/ thơ Tố Hữu).
Vậy tại sao mọi người lại ném đá sách học vần và yêu cầu phải cho trẻ học chữ A trước, rồi học theo thứ tự a,b,c… Xin thưa: đó là do người lớn đôi khi bị lẩm cẩm.
Tôi cũng chuẩn bị sẵn một sọt đá: Nếu nay mai, nhà nước hay có một vị nhân danh GS, TS nào đó đề xuất đưa chữ A cho trẻ học trước tiên, tôi sẽ ném cho tơi bời, không nhân nhượng.
(Nhữ Đình Văn)