Ý nghĩa của tên chữ KHÁNH THỌ TỰ 寺壽 慶 (chùa Khánh Thọ)

     Chùa làng Hoạch Trạch mới xây cổng, trên cổng có đắp 3 chữ Hán. Đó là chữ "KHÁNH THỌ TỰ 寺壽 慶 " nghĩa là "Chùa Khánh Thọ" - tên chữ của chùa.
     Vậy tên đó có ý nghĩa thế nào? Điều đầu tiên khảng định, đó là một mỹ tự, tức tên đẹp!
     Chữ "Khánh 慶" nghĩa là: mừng, việc mừng, lành, phúc, đức hạnh...
     Chữ "Thọ 壽" nghĩa là: lâu dài, sống lâu
     Chữ "Tự 寺 " nghĩa là chùa 

     Tên "Khánh - Thọ 壽 - 慶": nên hiểu nghĩa là cộng gộp nghĩa của từng từ, giống như các chữ Phúc - Lộc - Thọ - Khang...

     Tên chữ "Khánh Thọ tự" được dùng từ thời Nguyễn. Trong tư liệu khảo cứu năm 1944 của Viện Viễn Đông Bác cổ cũng ghi chép tên, quy mô của chùa khi đó (xem ảnh dưới).

Tư liệu khảo cứu, khảo sát chùa Khánh Thọ năm 1944 của Viện Viễn Đông Bác cổ

     Trước kia chùa có tên là "Thánh Thọ Tự 寺壽 聖" - Chùa Thánh Thọ, cũng là tên hay cả. Tên này được ghi chép và khắc trên các văn bia của làng, sớm nhất còn đến nay là trên bia hậu Phật, năm Diên Thành thứ 2 (1579). Văn bia ghi lại sự kiện bà Hoàng Thái hậu nhà Mạc đã mua đất hiến chùa. Ảnh dưới: chữ 寺壽 聖 Thánh Thọ tự trong vòng đỏ bên trái.

Bia hậu Phật, dựng năm Diên Thành 2 (1759).

Nhữ Đình Văn 24/02/2024